Zeynep Yaş, anî ziman ku yekemîn qeydên bazirganiyê yên li cîhanê di sala 1904'an de hatine tomarkirin, Zeynep Yaş destnîşan kir ku qeydên kurdî yên di sala 1902'an de hatine çêkirin ji bo dîroka muzîka kurdî gelekî girîng û bi qîmet in.
21 heyva Sibatê roja Zimanê Dayîkê Ya Cîhanî ye. Ev cejin pîroz be û dergihê roja azadiya hemû zimnên bindest be ,bi taybet zimanê Kurdì. Xwîşk û birayên delal : Bi vê helkeftina pîroz bo we Buxteyek li ser dîroka Zimanê Kurdî.
Tevî ku rûbera Rojavayê Kurdistanê ji parçeyên din ên welêt biçûktir e û hejmara şêniyên wê kêmtir e jî tevger û bizaveke wêjeyî, çandî û rewşenbîriyê ya berbiçav lê geş bûye. Bi taybetî jî çalakiyên wêjeyî û çandî yên ku bi Bedirxaniyan re dest pê kir, ji salên 30î yên sedsala bîstî û vir ve berdewam dikin.
Enstîtuya Çanda Kurdî ya Vîyanayê "Xelata Şerefnameyê ya Çand û Zimanê Kurdî" ya sala 2023yan dîyarî zimannas û nivîskarê Kurd yê qedirbilind Deham Ebdilfetah kir.
Bi helkeftina ku di roja 5.1.2024an de, 119 sal di ser rojbûna lehengê Kurd Apo Osman Sebrî re derbas dibe, bi min xweş e ku, ez wî bi van gotinan û vê helbesta ku seydayê Cegerxwîn di pesnê wî de gotiye, bibîr bînim.. Ew ne yê jibîrkirinê ye..
Di vê jiyanê de, mirov pêrgî gelek kesan dibe.. Hevaltî û dostaniyê bi hina re datîne.. Hezkirina hina ji wan dikeve dilê wî de û her ku dem bi pêş de dire, ew hezkirin mezin dibe.. (Mûsa Zaxuranî: 1955-2023), yek ji wan hogir û dostên min yên hezkirî bû..
Helbestvanê Kurd ê ji Dêrika Rojavayê Kurdistanê, Simko Botanî dîwaneke helbestan ya bi navê “Welatê Rojê” bi zimanê Kurdî û bi tîpên (Latînî û Aramî) çap kir.
Festîvala Efrînê ya Şêwekariyê di 01.08.2023'yan de dest pê kir û di 04.11.2023'yan de jî Ahenga bi dawîbûna Festîval ê hat lidarxistin. Di wê demê de tablo bi rêya onlaynê hatin wergirtin û bi dehan şêwekaran re bi armanca organîzekirina festîvaleke hêjayî şêwekariyê û hêjayî navê Efrînê, têkilî û hevdîtin hatin kirin.
Wênegirî hunera kişandina ronahiyê bi kamerayê ye, çendî teknîk û kalîteya kamerayê baş be jî, tiştê ku çav digire, ciwantir û bedewtir e. Asta derbirîn, bedewî û dahênana wênegir, wergir ber bi xwe ve dikişîne ye.
Romana Meha Hesen a bi navê “Metroya Helebê” ku bi zimanê Erebî hatiye nivîsandin, ji aliyê lêkoler û wergêrê Kurd Xalid Cemîl Mihemed ve bo Kurdî hat wergerandin.
Nasnameya hunermend ya hunerî, beşek ji nasnameya çandî ya civaka ku ew beşek jê ye. Hunermendê bi bandor nîşanê girêdanê ye di navbera wan de, ji ber vê yekê, nasameya çandî bandora xwe li warên cihêreng ên jiyanê heye.
Nûredîn Zaza (di 15ê sibata 1919an li Madenê, Împeratoriya Osmanî ji dayik bûye – û di meha 7ê çiriya pêşîn 1988 li Lozanê, Swîsre koça xwe ya dawî kirye), ramyar, nivîskar, rewşenbîr, damezrenêr û yekemîn serokê Partiya Demokrat a Kurdistanê li Sûriyê bû.
Ey bilbilê dilşadî, hela wer bike fîxan
Derdê me girane ey bira, birîna me kûr e
Gorî te bikin cerg û dil û mêlak û hem can
Dengê te ye xweştir, ji ney û nay û bilûre..
Karwanê me va bi rê ketî, lê şevreş û tarî
Serma ye terez kulyên di berfê her dibarî
Bahoz e çelapek têne me, ji her çar kenarî
Berî çend rojan nivîskar û helbestvanê Kurd ji Rojavayê Kurdistanê ji Qamişlo, Bajarê Evînê ji min re hejmarek pirtûkên xwe bidiyarî şandin, ez ji dil spasiya wî dikim û vê diyariyê bi diyariyeke mezin û buha dizanim
Şiko aşiqê ziman, çand, dîrok û milletê xwe ye. Alîgirê yekîtî û tifaqê ye. Hestên netewî pê re bilind in. Helbesta "Bi xemil, rewş e / Şîrin û xweş e / Zimanê kurdî…
Di dîrokê me de, gelek ronakbîr hizrên xwe kirin çira ,ji bo zanyariyê û evîna xak û maf , ji wan helbestvanê nemir Ferhad Içmo , û wekî her car , em nirxê saxa nagrin, û haja wan nabin ,
