Share |

هەوال in "سینەما"

  حه‌سه‌ن عارف، به‌رپرسێ‌ ڕاگه‌هاندنێ‌ ل گه‌ڕا نه‌هێ‌ یا فلمه‌ فیسته‌ڤالا دهۆك یا نێڤده‌وله‌تی دیار كر كو ژ سه‌رجه‌مێ‌ 570 فلمێن بۆ وان

فیلمی "دراوسێ" لە دەرهێنانی دەرهێنەری كورد مانو خەلیل بەردەوامە لە بەدەستهێنانی خەڵاتی زیاتر توانیشی خەڵاتی باشترین دەرهێنەری لە فێستیڤاڵی فیلمی عەرەبی لە شاری رۆتەردام بەدەستهێنا.  

  ئایلانێ کوردی، ئەو زارۆیی کورد یێ ژ ئەگەرێ بنئاڤبوونا بەلەمان وان د دەریا ئیجە دا ژیانێ خوە ژ دەست دای و تەرمێ وی ل بەراڤێن تورکیا ھاتیە دیتن، ژیانا وی دێ بیتە فلم. روودانا مرنا ئایلانێ کوردی یێ ل سالا دوھزار و پازدێ تەرمێ وی ل بەراڤێن تورکیا ھاتیە دیتن، ب پشکدارییا ھونەرمەندێن تورک و ستێرێن ھۆلیوودێ دێ بیتە فلمەکێ سینەمایی.

فیلمی سینەمایی "زاگرۆس" لە دەرهێنانی سەهیم عومەر خەلیفە، لە 71مین خولی فێستیڤاڵی فیلمی ئێدنبێرگ به‌شدارى دەکات، کە یەکێک لە پێنج کۆنترین فێستیڤاڵە سینەماییە جیهانییەکان و لە سکۆتلەندا بەڕێوەدەچێت.   چالاکییەکانی فێستیڤاڵ لە رۆژانی 18 تا 29 حوزەیران/ یۆنیۆ لە ئێدنبێرگ لە سکۆتلەندا بەڕێوەدەچێت و "زاگرۆس" لە بەشی فیلمە ئەوروپییەکاندا نمایشدەکرێت.  

  خانما‌ سترانبێژا باكورێ كوردستانێ جانێ حه‌یران، ل ‌سه‌ر ئه‌ركێ خوە فلمەکێ سینه‌مایی ب ‌ناڤێ جێنوسایدا 74 یا شنگالێ به‌رهه‌م ئینایە و ل ڤان نێزیكان دێ ل سینه‌مایێن كوردستانێ و ده‌رڤە‌ نیشان دەت.  

  نڤیسکار و فیلۆزۆفێ فرانسی به‌رنارد هه‌نر له‌ڤی فیلمێ خوه‌ یێ ب ناڤێ پێشمه‌رگه‌ دێ د 28ئێ مژدارێ ده‌ ل نه‌ته‌وه‌یێن یه‌کبوویی هات نیشان بده‌.  

    فلمێ زاگرۆس ئێكه‌مین فلمێ درێژ یێ سینه‌ماكار و ده‌رهێنه‌رێ كورد یێ ناڤدار سه‌هیم عومه‌ر خه‌لیفه‌ یه‌ و د ئێكه‌م پشكداریا خۆدا خه‌لاتێ باشترین فلم بده‌ست خۆڤه‌ بینیت.

بە دروشمی "به‌ره‌و ڕیفراندۆم و سه‌ربه‌خۆیی كوردستان"، هەشتەمین خولی فێستیڤاڵی نێودەوڵەتیی فیلمی کوردستان، لە هەولێر بەڕێوەدەچێت. فێستیڤاڵەکە ئێوارەی رۆژی شەممە، بە ئامادەبوونی ژمارەیەکی بەرچاو لە سینەماکاران، هونەرمەندان و هۆگرانی هونەر، لە سینەمای ئێمپایەر دەستیپێکرد و بۆ ماوەی پێنج رۆژ بەردەوام دەبێت. لە خولی ئەمساڵی فێستیڤاڵەکەدا، ٤٦ فیلم نمایشدەکرێن، لەوانە ٣٦ فیلمیان کێبڕكی بۆ بردنەوەی خەڵاتی فێستیڤاڵ دەکەن، بە گشت جۆرەکانییەوە.

فلمێ “ره‌شه‌با” ئه‌وێ ژ ده‌رهێنانا ده‌رهێنه‌رێ كورد یێ ناڤدار “حسێن حه‌سه‌ن”ـى دوو خه‌لان د فلمه‌ فه‌ستیڤاله‌كا نێڤده‌وله‌تى دا ل فه‌ره‌نسا بده‌ست خستن.

به‌ئامانجی خزمه‌ت كردن به‌ زمان و راگه‌یاندن و سینه‌مای كوردی كۆمه‌ڵه‌یه‌ك له‌لایه‌ن گروپێك له‌ لاوانی كورد له‌ ئه‌نقه‌ره‌ دامه‌زراوه‌.  

به‌رپرسێ راگه‌هاندنێ ل رێڤه‌به‌ریا گشتى یا ره‌وشه‌نبیرى و هونه‌رى ل دهۆكێ بۆ ئه‌ڤرۆ نیۆز دیار كر بڕیاره‌ شانده‌كێ سینه‌ماكارێن پشكدارى د فلمێ (حاج حاجیك) دا كرین پشكدارى فلمه‌ فیسته‌ڤاله‌كێ ل وه‌لاتێ سویسرا ببن.

دیكيۆمێنتارێ “نوو ژین” یێ كو ل سه‌ر بەرخوەدانا شەرڤانان ل کۆبانێ دژى داعشێ هاتیه‌ چێكرن ل باكورێ كوردستانێ دهێته‌ به‌لاڤكرن.   ل ئاگری فلمێ دیكيۆمێنتاریێ “نوو ژین” کو بەرخوەدانا شەرڤانان ل ھەمبەر تیرۆرستێن داعشێ ھاتیه‌ ژ دەرھێنانا “وەیسی ئالتای“یه‌ و ل سەر ناڤێ “ڤیان پەیمان و سەدات تۆپچو “ھاتیه‌ چێکرن ل ناڤەندا چاندێیا سەمایێ ھات نیشاندان.

  روژا9-9-2015 سێیەم فلمە فیستەڤالا دھۆک یا نێڤدەولەتی ل دەمژمێر شەشی ئێڤاری ب پشکداریا 40 وەلاتان و مێھڤانداریا چەندین سینەماکارێن ناڤدارێن بیانی و ناڤخوەیی و ب ئامادەبوونا ھژمارەکا مەزن ژ سینەماکار و ھونەرمەند و ھونەر دوستان دێ ل ھۆلا کۆنگران ل دھۆکێ دەستپێکەت و ھەتا 16 ی ڤێ مەھێ دێ یا بەردەوام بیت و فلم دێ ل ھۆلا کۆنگران و ھەر سێ ھۆلێن سینەمایی یێن مازی مۆل ھێنە نیشادان.

  کورتە فلمێ کوردی یێ ب ناڤێ “کۆچکا مێریان” د فەستیڤالا نێڤده‌وله‌تى یا سویسرایێ دا خەلاتێ “باشترین کورتە فلم” بده‌ستخست. کورتە فلما کوردی یا “کۆشکا مێریا” د خولا بیست و نه‌هێ یا فەستیڤالا نێڤده‌وله‌تى یا فریبۆرگا سویسرایێ دا ھات خەلاتکرن.

فلمێ دەرھنێرێ کورد مانۆ خەليل خەلاتا یەکەم يا فەستیڤالا سیناما يا ناڤنەتەوی  Bozen2014 وەرگرت.   فلمێ مانۆ خەلیل ب ناڤێ „مێشەڤان“ ب ئەلمانی „Der Imker“ لایقی خەلاتا یەکەم ھات دیتن، د رۆژا داویێ 13-4-2014 یا فەستیڤالا ناڤنەتەوی ل ئيتاليا Bozenفلم فەستڤال کو ژ رۆژا 9 نيسانێ ھەتا 13 نيسانا 2014 ل دار کەتبوو.  

فلمێ سينه‌مايي يێ ”وه‌رزێ كه‌ركه‌ده‌ن” ژ‌ ده‌رهێنانا سينه‌ماكارێ ناڤدارێ كورد به‌همه‌ن قوبادي ژ بال كۆمپانيا مه‌زنا بلاڤكرنێ يا ژاپۆني ”كۆميستاك گرووپ” ل سينه‌مايێن سه‌رانسه‌ري وه‌لاتێ ژاپۆنێ هاته‌ نيشاندان.

نامەیەک بۆ پاشا"ـي دەرهێنەری کورد هیشام زەمان، خەڵاتی باشترین فیلمی باکووری ئەورووپای لە فێستیڤاڵی فیلمی یۆتێبۆری لە وڵاتی سوید پێ بەخشرا.  ماڵپەڕی کوردی"NNSROJ" بڵاوی کردۆتەوە، ئەو خەڵاتە یەک ملیۆن کڕۆنییە، ساڵی رابردووش پێشکەش بە فیلمێکی دیکەی هیشام زەمان بە ناوی "بەر لەوەی بەفر ببارێ" کرابوو.

  ژیانی نووسەر و ڕۆشنبیری کورد موسا عه‌نته‌ر لە فیلمێکدا دەگوازرێتەوە بۆ سەر پەردەکانی سینەما. فیلمەکە ناوی 'موسای بێ گۆچان'ە و لە دەرهێنانی ئایدن ئۆراکە و سێ کچ و کوڕی موسا عەنتەریش ڕۆڵی تێدا دەگێڕن. بەپێی چەند هەواڵێك کە لە ماڵپەڕی دەرهێنەر ئۆراك لە فەیسبووکدا دانراوە، دیمەنەکانی فیلمەکە لە ماردین و نوسێبین و ئاکارسو و گوندی زڤینگێی شوێنی لەدایکبوونی عەنتەر تۆمار کراون و کاری وێنەگرتن ٤ ساڵی خایەندووە.

بەمەبەستی خزمەتگەیاندن بە منداڵانی کوردستان, ئەمڕۆ لەھەرێمی کوردستان پەخشی زارۆ تیڤی بەشێوەی لۆکاڵی دەستی پێکرد. بەرێوەبەری گشتی ڕاگەیاندن و چاپ و بڵاوکردنەوەی رۆشنبیری ھەڵگورد جندیانی, گوتی: ئامانجمان لەکردنەوەی ئەم کەناڵە، خزمەتگەیاندن و پەروەردەکردنی منداڵانی کوردستانە بەو شێوەو سیستمەی کە حکومەت دایدەڕێژێت، گرنگی ئەم کەناڵەش لەوەدایە کە زارۆتیڤی کەناڵێکی خزمەتگوزاری منداڵانەیە و قازانج نەویستە.

  فیلمی سینه‌مایی "وه‌رزی كه‌ركه‌ده‌ن" له‌ ده‌رهێنانی سینه‌ماكاری ناوداری كورد به‌همه‌ن قوبادی، له‌ 11ـه‌مین خولی فێستیڤاڵی نێوده‌وڵه‌تیی فیلمی برۆكسل نمایشكرا.

پشتي كو فلمێ هيشام زه مان ي (به ري به فر بارينێ) مه زنترين خه لاتێ فێستيڤالا گوتێبورگ يا سويدي وه رگرتي، ڤێ جارێ ل ئه مريكا باژێرێ نيو يورك خه لاتێ باشترين كاميره يێ فێستيڤالا ترێبيكا وه رگرت.

هونه‌رمه‌ندى میسرى عادل ئیمام به‌ سه‌ردانێك گه‌یشته‌ شارى هه‌ولێر و بڕیاره‌ چه‌ند رۆژێك بمێنێته‌وه‌.   به‌پێى زانیارى (رووداو) هونه‌رمه‌ند میسرى عادل ئیمام، ئه‌مڕۆ سێشه‌ممه‌ به‌ سه‌ردانێك گه‌یشتوووه‌ته‌ شارى هه‌ولێر و بڕیاره‌ مه‌راسیمێكى رێزلێنانى بۆ رێكبخرێ.  

      دەرباز یونس، لە راگەیاندنی کۆمپانیای بابیلۆن لەو بارەوە بە (رووداو)ی راگەیاند "بڕیارە سبەی یەک شەممە، سێیەمین فێستیڤاڵی سینەمایی "نا بۆ توندوتیژی" بەسپۆنسەری کۆمپانیای بابیلۆن و هەردوو کەناڵی ئاسمانی کۆڕەک تیڤی و کەناڵ چوار، لە شاری هەولێر دەست پێ بکات".  

ده‌رهێنه‌رێ كورد سه‌هيم عومه‌ر خه‌ليفه‌ ب رێكا كورته‌ فلمه‌كێ خوه‌ يێ ب ناڤێ "خاكێ پاڵه‌وانا"، كو هه‌تا نها 12 خه‌لاتێن جيهاني د فه‌ستيڤالێن سينه‌مايي دا د ده‌مێ ساله‌كێ دا وه‌رگرتينه‌، كاري ريكوردا وه‌رگرتنا زۆرترين خه‌لاتان ل به‌لژيكا بشكينيت.