Share |

گوتار

  بەسام مستەفا نووسەر و شاعیر و وەرگێڕ و ڕۆژنامەوانێکی کوردە. ساڵی ١٩٧٧ لە شاری حەسەکەی ڕۆژاوای کوردستان هاتووەتە دنیاوە.

پرسی ژنان و ئاوارەبوون و ئەو وێرانکارییەی کە سوریا لە ئەنجامی جەنگدا تووشی بووە و کاریگەرییەکانی ئەو بوومەلەرزەیەی ئەم دواییە کە ناوچەکەی گرتەوە، بەسەر تابلۆکانی ئەو هونەرمەندە شێوەکارییانەدا رەنگی دابوەوە، کە بەشداربوون لە وۆرکشۆپی “سیمپۆزیۆم”دا لە کۆبانێ، لە چوارچێوەی چالاکییەکانی چوارەمین کۆڕبەندی هونەرە شێوەکارییەکان لە رۆژئاوای کوردستان.

   نڤیسکارێ کوردیێ رۆژاڤایێ کوردستانێ خەمگینێ رەمۆ، ل سالا ١٩٦١ێ ل گوندێ تەھلکا مالباتا جەمیل پاشا،یا ب سەر دربێسیێ ڤە ژ دایک بوویە. نڤیسکار خەمگینێ رەمۆ خوەندنا خوەیا سەرەتایی ل گوند کوتا کریە،یا ئامەدەیی ل باژارێ دربێسیێ،

رۆژنامەڤان و ھەلبەستڤانێ کورد مەسعود خەلەف ل سالا ١٩٨١ ئان ل رۆژاڤایێ کوردستانێ ل گوندێ خەزنایا ب سەر باژارێ قامشلۆ ڤە ژ داییک بوویە.

  ئیسماعیل تاهر ژ وان رۆژنامەڤان و نڤیسەران بوو، یێ شیای ناڤەکی مەزن و بەرهەمەکێ ب بها ل پشت خۆ بهێلیت، ژ خاندەڤانێن باش بوو، لەو ڤەرێژا خاندنا وی هژمارەکا باش یا پەرتووکان نڤیسین، د ساخیا خۆ دا، ب تنێ شیا ٩ کتێبا بگەهینتە چاپێ و هژمارەکا کتێبان ژی ل پشت خۆ هێلان، هندەک ژ وان کتێبان نڤیسین بوون و هندەک ژی وەرگێران بوون. مخابن شیانێن دارایی ببونە ئەگەر پتریا بەرهەمێ خۆ د ساخیا خۆ دا نەبینیت، وەکی چەندین نڤیسەرێن دی بەرهەمێن وان روناهی نەدیتن.

        به‌همه‌ن قوبادی فیلمسازی کورد و ئەندامی ئاکادیمیای زانست و هونەرە سینەماییەکانی ئەمەریکا 'ئۆسکار'، نامەیەک ئاراستەی سەرۆک و ئەندامانی ئەو ئەکادیمیایە دەکات، تێێدا پێشنیازێکی لەبارەی فیلمسازانی تاراوگە و پەنابەرەکان خستووەتەڕوو.  

      ئەنجوومەنی جیهانیی قەڵەم(PEN International) سەرۆکی نوێی خۆی هەڵبژارد و بۆ خولی ئەمجارە بورهان سۆنمەز، نووسەری کورد توانی بەسەر ڕکابەرەکانی خۆیدا سەەبکەوێت و وەک سەرۆکی ئەو ڕێکخراوە جیهانییە هەڵبژێردرا.   بورهان سۆنمەز کە بە ڕەچەڵەک کوردی باکووری کوردستانە و بۆ ماوەی شەش ساڵ وەک سەرۆکی ئەنجوومەنی جیهانیی قەڵەم هەڵبژێراوە.  

لە گەورەترین مۆزەخانەی سینەمای توركیا بە هۆی كوردبوونی ناوی گونای تێدا نییە

(هونەرمەند( سەعید گاباری  ئامادەکرن: ئەلند مزووری

    رۆژی 13/2/2020 لە "هۆڵی سەمای هۆتێل کاپیتۆڵ " ی شاری هەولێری پایتەخت ، لە کۆڕێک بەشدار بووم بۆ ناسینی کتێبی ( یادگارەکانی کۆماری کوردستان ) لە نووسین و لێکۆڵینەوەی ( بەرێز کاک شار ئۆرەمار) . لە دوای ئەوەی کاک شار ئۆرەمار شرۆڤەی خۆی لە سەر کتێبەکە تەواو کرد ، چەند کەسێک ڕاوبۆچوونی خۆیان دەربڕی.

   بە سپۆنسەریی دەزگایی میدیایی (باس) ڕێوڕەسمی نمایییش و واژۆکردنی کتێبی (هەڵاتن لە سەربەخۆیی) لە نووسینی ئازاد جندیانی، نووسەر و سیاسەتمەداری کورد، لە هۆتێل کاپیتۆڵ لە هەولێر بەڕێوە چوو.

   مانو خه‌لیل : خه‌لكێ‌ باژارێ‌ قامشلو ل روژئاڤایا كوردستانیّ یه‌, ل سالێن هه‌شتی یان ل چكوسلوڤاكیا ل زانكویێ به‌شێ‌ سینه‌ما خاندییه‌, نوها وه‌ك ده‌رهێنه‌ر و به‌رهه‌م هێنه‌ره‌ك كورد ل وه‌لاتێ‌ سویسێ‌ دژیت. فلمێ‌ وی ( حاجیجیك ) ل فستیڤالا دهوك خه‌لاتێ‌ باشترین فلمێ‌ درێژ ب ده‌ست خوه‌ ئێخستییه‌.  

شاهبازێ هه‌لبه‌ستا كوردی د ئێڤاریه‌كا تایبه‌ت دا (2472015) ل دۆر ئه‌ده‌بێ كوردی ل ئه‌سمانێ ڤییه‌نا فڕی كو هه‌لبه‌ستڤانێ ناڤبری نموونا دلپاكی و

              گۆرانیبێژی كورد "شه‌هرام نازری" خه‌ڵاتی ته‌ندیسی حافزی باشترین گۆرانیبێژی ئێرانی له‌ پازده‌یه‌مین جه‌ژنی "دنیای وێنه‌یی" به‌ده‌ستهێنا.  

سینه‌ماكاری كورد (به‌همه‌ن قوبادی) له‌ وتووێژ له‌گه‌ڵ دوو رۆژنامه‌ی ناوداری سربیایی سه‌باره‌ت به‌ سینه‌مای كوردی، گۆڕانكارییه‌كانی و هه‌روه‌ها داهاتووی سیستماتیك و پێشكه‌وتوویی ئه‌م سینه‌ماییانه‌ی تاووتوێكرد.

  ئێەکتيا نڤيسەرێن کورد/دھۆک ... ب ھەڤکاري د گەل سەرۆکاتيا زانکۆيا دھۆک دێ مھڤانداريا نڤيسکار و ھزرمەندێ ناڤدار و دۆستێ دۆزا گەلێ کورد و پشتەڤانێ بزاڤێن ئازاديا گەلان ( ئيسماعيل بشکجي )

ھۆزان ئەمین ب بەشداریا ژمارەک مەزن ژ رەوشەنبیر و نڤیسکارێن کورد و بەرپرسێن سازیێن جڤاکی ل ئامەدێ و کۆمەلەیا نڤیسکارێن کورد و رۆژنامەڤانێن گەلەک TVو رۆژانامەیان ل ئامەدێ چالاکیا ھەلبەستخوەندنێیا عبداللهپەشێو ل دارکەت.

    له‌رِۆژانی 21 بۆ 25 نۆڤه‌مبه‌ر 2013، له‌ شاری سلێمانی خۆشه‌ویست حه‌ڤده‌هه‌مین جار فێستیڤاڵی گه‌لاوێژی گرته‌خۆ و جارێكی تر نوسه‌ران و شاعیران و ئه‌دیبان و رِۆشنبیرانی كورد و عه‌ره‌ب و فارس بۆ یه‌كه‌مجار پۆلێك له‌ پرۆفیسۆرو توێژه‌ری فه‌ره‌نسی به‌م فێستیڤاڵه‌ ئاشنابوون.  

ھەلبەستڤانێ ناڤدارێ کورد شێرکۆ بێکەس ئيرۆ (04.08.2013) ژ بەر نەخوەشيێ ل پايتەختا سوێدێ ستۆکھۆلمێ وەغەرکر. بێکەس دەمەک درێژ بوو ل سوێدێ دھات دەرمانکرن لێ د داويێ دا ل ھەمبەر نەخوەشيێ تەسليم بوو. شێرکۆ بێکەس رۆژا 2ێ گولانا 1940ان ل باژارێ سلێمانيێيێ باشوورێ کوردستانێ ژ دايک بوويە و کورێ ھەلبەستڤانێ ناڤدار فاييق بێکەسە.

پێشگوتار:   ئه‌م وتاره‌ هه‌ڵسه‌نگاندنێكی ئه‌ده‌بیاتی كوردییه‌ له‌یه‌كێتی سۆڤیه‌ت كه‌ له‌چاپكردنی رۆژنامه‌ی (رێیا تازه‌)، ساڵی 1930یه‌وه‌ ده‌ست پێده‌كات و له‌گه‌ڵ هه‌ڵوه‌شانه‌وه‌ی یه‌كێتی سۆڤیه‌ت، ساڵی 1991، كۆتایی دێت.

له‌م رۆژانه‌دا له‌ ئاستانێ، پایته‌ختی كازاخیستان، كۆنفرانسی برایه‌تی و پێكه‌وه‌ژیانی گه‌لانی ئاسیا و كازاخیستان به‌ڕێوه‌ چوو، ئه‌مه‌ش به‌ بۆنه‌ی ته‌مه‌نی 15 ساڵه‌ی ئاستانێ كه‌ بۆته‌ پایته‌ختی ئه‌و ولێته‌. له‌ كۆنفرانسه‌كه‌دا جێگری سه‌رۆكی جڤاتی كورده‌كانی كازاخیستان (ئـ. لـ. توخژانۆڤ)  

سینه‌ماكاری لاوی بانه‌یی ته‌ها كه‌ریمی ده‌رهێنه‌ری فیلمی سینه‌مایی "كوێستانی قه‌ندیل"، كورته‌ فیلمه‌كانی "زریان"، "سنووری ژیان"، "كوێستانی سپی"، "نه‌وت شێرپه‌نجه‌ی شاره‌كه‌م"، فیلمی دیكۆمێنتی "به‌كرێگیراوی سپی"

گۆران ساڵح رایده‌گه‌یه‌نێت به‌شداریكردنی هاوسه‌ره‌كه‌ی له‌به‌رنامه‌ی عه‌ره‌ب ئایدڵ و سه‌ركه‌وتنی بوه‌ته‌ هۆی رقوكینه‌ی به‌شێك له‌هاووڵاتیانی عه‌ره‌ب.